MercerNieuws Pensioenfondsen Mei 2024 

Met deze nieuwsbrief houden wij u op de hoogte van pensioenactualiteiten, ontwikkelingen in pensioenland en onze dienstverlening aan pensioenfondsen daaromtrent. De nieuwsbrief bevat korte berichten over de ontwikkelingen rondom het Pensioenakkoord, juridische updates en actuariële en beleggingen-gerelateerde onderwerpen. Uiteraard lichten wij deze nieuwsbrief ook graag nader aan u toe, bijvoorbeeld tijdens uw bestuursvergaderingen.

Met vriendelijke groet,

Hanneke Hofmans

Business Leader Pensioenfondsen

Door: Marc Heemskerk

In het kader van de Wet toekomst pensioenen zijn al veel onderwerpen behandeld in onze nieuwsbrieven. Er moet dan ook voor veel onderwerpen een invulling worden gekozen door pensioenfondsen. Zo ook voor het macro-langlevenrisico, waar we in deze editie van de nieuwsbrief nader op ingaan.

Het macro-langlevenrisico gaat over de inschatting van de levensverwachting op basis van de overlevingstafels van het Koninklijk Actuarieel Genootschap. Deze tafels worden in de regel elke twee jaar herzien, wat in het oude stelsel automatisch een wijziging van de technische voorziening betekende. In het nieuwe stelsel kan gekozen worden hoe met deze aanpassing van de overlevingstafels wordt omgegaan en of het kapitaal al dan niet wordt aangepast. Op dit moment is er nog geen “best-practice” hiervoor ontwikkeld, hetgeen in de praktijk tot verschillende invullingen leidt.

Een korte analyse geeft het volgende beeld:
Sociale partners van het grootste pensioenfonds van Nederland, ABP, hebben aangegeven “Bij een toename van de levensverwachting worden de persoonlijke pensioenvermogens van alle deelnemers aangevuld vanuit de solidariteitsreserve”. Dat klinkt mooi, maar deze solidariteitsreserve moet vervolgens wel gevuld worden. Met name jongere fondsdeelnemers, met het hoogste risicoprofiel, staan hiervoor een gedeelte van hun overrendement af en ontvangen hierdoor een lager pensioen. De aanpassing op basis van de levensverwachting is dus een herverdeling van middelen. Waarbij bedacht moet worden dat het nog onduidelijk is of het door de solidariteitsreserve verhoogde kapitaal nu daadwerkelijk nodig is. Dit blijkt pas in de uitkeringsfase.

Sociale partners van Zorg en Welzijn kiezen eveneens voor verrekening van dit macro-langlevenrisico, maar naar boven én naar beneden. Het kapitaal past dan automatisch bij de actuele levensverwachting. De communicatie wordt wellicht een aandachtspunt. Hoe gaat PFZW de deelnemer uitleggen dat zijn of haar kapitaal wordt verlaagd omdat onze vakbroeders van het Koninklijk Actuarieel Genootschap hebben bepaald dat we minder lang leven dan gedacht?

Een aantal andere pensioenfondsen heeft er dan ook voor gekozen om het macro-langlevenrisico in zijn geheel niet op te vangen in de opbouwfase. Alleen als in de uitkeringsfase een pensioenverlaging noodzakelijk zou zijn, wordt dit via de solidariteitsreserve opgevangen. Dit voorkomt een zware belasting van de solidariteitsreserve, maar vergt wel een uitleg naar de niet-pensioengerechtigden waarom zij niets ontvangen.

Welke invulling gaat u kiezen? Inmiddels hebben we al veel ervaring mogen opdoen met dit onderwerp en uiteraard delen we deze ervaring graag met u. Daarmee helpen we u graag weer verder op weg naar een goed doordacht nieuw pensioencontract.

Door: Pavel der Kinderen

Het Ontwerpbesluit gelijke aanpassingen met spreiden bij de solidaire premieregeling is op 27 april 2024 in internetconsultatie gegaan. 

Het Besluit regelt dat bij de solidaire premieregeling de ingegane pensioenen met procentueel gelijke aanpassingen kunnen worden verhoogd of verlaagd, in combinatie met het in de tijd spreiden van financiële resultaten.

Dit besluit maakt het uitvoeringstechnisch mogelijk dat uitvoerders in de solidaire premieregeling, net als in de flexibele premieregeling, collectief kunnen spreiden en gelijke aanpassingen kunnen realiseren in de uitkeringsfase.

Voorts regelt dit besluit dat (gewezen) deelnemers worden voorbereid op hun pensioenuitkering en (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden worden geïnformeerd over hun (verwacht) pensioen, inzicht krijgen in wat gelijke aanpassingen met spreiden inhoudt en wat de gevolgen daarvan zijn op de uitkering.

Reageren op de consultatie kan tot en met 25 mei 2024. Het voornemen is dat het Besluit deze zomer in werking zal treden.

Door: Pavel der Kinderen

Het Centraal Aanspreekpunt Pensioenen van de Belastingdienst heeft op 14 februari 2024 en 29 maart 2024 een flink aantal V&A aangepast en gepubliceerd op haar website. Voorts is de Handreiking inhaal en inkoop van pensioen aangepast en gepubliceerd op de website. 

Aanpassing was nodig vanwege het inwerkingtreden van de Wet toekomst pensioenen per 1 juli 2023 en het daarin opgenomen overgangsrecht conform artikel 38q van de Wet LB 1964. De aangepaste V&A hebben betrekking op de situatie dat van het overgangsrecht gebruik wordt gemaakt en opbouw dus nog steeds plaatsvindt op grond van het oude fiscale pensioenkader.

Het gaat hierbij zowel om V&A die betrekking hebben op pensioen als op V&A die betrekking hebben op loonstamrechten.

Binnenkort worden nog meer V&A en handreikingen gepubliceerd waarin de inwerkingtreding van de Wtp is verwerkt. Naast de publicatie van de voornoemde aangepaste V&A, is er ook een vijftiental V&A komen te vervallen omdat zij hun belang hebben verloren.

Door: Pavel der Kinderen

Op 16 november 2023 heeft het Europese Hof van Justitie een tweetal arresten gewezen die een eind maakten aan enige fiscale belemmeringen voor pensioenoverdracht naar een land binnen de Europese Unie (en de Europese Economische Ruimte plus Zwitserland). In onze vorige MercerNieuws Pensioenfondsen hebben wij u hier reeds over bericht.

Bij uitgaande internationale waardeoverdrachten stelde Nederland tot voor kort de voorwaarde dat geen ruimere afkoopmogelijkheden mogen bestaan in het buitenland dan in Nederland. Voorts diende de ontvangende pensioenuitvoerder een overeenkomst met de Nederlandse Belastingdienst te sluiten dat als de deelnemer zijn pensioen in het buitenland afkoopt, de ontvangende uitvoerder aansprakelijk is voor de verschuldigde Nederlandse belasting.

Voor beide voorwaarden heeft het Hof geoordeeld dat deze het vrije verkeer van werknemers binnen Europa beperken. De Staatssecretaris van Financiën heeft per brief aan de Tweede Kamer op de arresten van het Hof van Justitie gereageerd. Hij stelt dat de uitspraken van het Hof moeten worden gerespecteerd en dat er uitvoering aan moet worden gegeven.

Inmiddels is het besluit dat gaat over internationale aspecten van pensioen per 21 maart 2024 aangepast en zijn de hiervoor genoemde voorwaarden met terugwerkende kracht tot 16 november 2023 komen te vervallen.

Een half jaar geleden schreef Mercer een artikel over centrale banken, waarin we benadrukten dat de cyclus van snelle renteverhogingen die in 2022 begon, ten einde leek te lopen. Sindsdien hebben de grote centrale banken de rente ongewijzigd gehouden, waardoor een krap monetair beleid zich een weg kon banen door de reële economie.

Het lijkt erop dat er een nieuw keerpunt nabij is nu de inflatie is gedaald en de centrale banken van de ontwikkelde markten nu overwegen de rente te verlagen. De opmerkelijke uitzondering hierop in de ontwikkelde wereld is de Bank of Japan (BoJ).
Wij zijn van mening dat, nu de inflatie de komende maanden blijft matigen, de centrale banken van de ontwikkelde markten in staat zouden moeten zijn om een milde renteverlagingscyclus te beginnen, vergelijkbaar met wat we in de opkomende markten hebben gezien.

In ons meest recente rapport bespreken we de laatste stappen van de belangrijkste centrale banken en delen we onze visie op de toekomst voor hen.

Graag delen wij ons nieuwste onderzoek naar de stand van zaken op het gebied van de klimaattransitie met u. In dit onderzoek is gekeken naar de vooruitgang van de klimaattransitie op alle beleggingsmarkten, waarbij de nadruk ligt op trends in de energiesector.
We delen in ons rapport ook enkele resultaten van de Mercer Analytics for Climate Transition (ACT) beoordeling, die we gebruiken om klanten te helpen bij het bepalen van klimaatdoelstellingen en bij het afstemmen van de beleggingsportefeuille op een duurzame transitie.

Ondanks de volatiele markten in de afgelopen jaren door geopolitieke gebeurtenissen, zoals de Russische invasie van Oekraïne en de gevolgen daarvan voor de energieprijzen, blijft de klimaattransitie aan momentum winnen.

We signaleren drie opkomende trends:

1. De verbeterende vooruitzichten binnen de sector hernieuwbare energie;

2. De dalende kosten van schone energietechnologie;

3. De groei in het segment van elektrische voertuigen (EV), die overloopeffecten creëert.

Wij helpen u graag de uitdagingen rondom het beheer van uw portefeuille tijdens een mogelijk volatiele klimaattransitie het hoofd te bieden.